Γιατί (ακόμα) αγαπάμε το βινύλιο

“…your skin is like Vinyl, the perfect Companion”

Roxy Music

 

 

Της Ιωάννας Κοροπιώτη

 

«Θυμάμαι τον πρώτο δίσκο που αγόρασα. Εσύ θυμάσαι το πρώτο σου download;» [1] Ίσως η ερώτηση ακούγεται κάπως κυνική, το νόημά της όμως δεν παύει να ανταποκρίνεται στην μουσική πραγματικότητα, που σήμερα κινείται κάπου ανάμεσα σε ψηφιακά mp3 αρχεία και δίσκους βινυλίου.

 

 

Όταν το 1989 ανακοινώθηκε και επίσημα η οριστική διακοπή της παραγωγής βινυλίων κανείς δεν φανταζόταν ότι, η πάλαι ποτέ ανθηρή μουσική βιομηχανία, θα γυρνούσε και πάλι στο δίσκο των 33 στροφών. Τα τελευταία πέντε χρόνια περίπου οι δισκογραφικές εταιρίες επανέφεραν στην αγορά το γνωστό δίσκο βινυλίου, σε μια απελπισμένη προσπάθεια να σταματήσουν τη σημαντική ζημία που τους προκάλεσε, κυρίως,  η διαδικτυακή διακίνηση τραγουδιών.

 

 

Τα παραδείγματα καλλιτεχνών που τώρα πια «τυπώνουν» και σε βινύλιο είναι αμέτρητα. Από το νέο album της  Lady Gaga “Born this Way” μέχρι το “The King of Limbs” των Radiohead, η επαναφορά του δίσκου βινυλίου είναι πια δεδομένη για κάθε καλλιτέχνη που… «σέβεται τον εαυτό του». Αυτό φυσικά ισχύει και για τα φρέσκα ονόματα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα του Λονδρέζους XX. Οι νικητές του βραβείου Mercury για το 2010 φρόντισαν να διανείμουν το ντεμπούτο τους και σε μορφή βινυλίου. Ο κατάλογος μεγαλώνει επικίνδυνα αν αναλογιστεί κανείς τις απανταχού επανακυκλοφορίες. Συγκροτήματα όπως οι Depeche Mode και οι Nirvana έχουν διαθέσει ολόκληρη τη δισκογραφία τους σε βινύλιο και από ότι φαίνεται η τάση αυτή κερδίζει ολοένα και περισσότερους οπαδούς.

 

 

Απευθυνόμενο σε μια νέα γενιά ακροατών, που γνώρισε το βινύλιο μέσα στις σκονισμένες κούτες του μπαμπά στο πατάρι ή το υπόγειο, το «νέο» προϊόν φαίνεται να μπαίνει για τα καλά στη ζωή αυτών που ήταν μάλλον αγέννητοι όταν ο δίσκος έδινε πανηγυρικά τη θέση του στην κασέτα ή το compact disc.

 

 

Καθόλου περίεργη δεν πρέπει να μας φαίνεται αυτή η επιτυχία. Το βινύλιο είναι ό,τι μας έχει απομείνει από την εποχή της «αθωότητας», που δε γνωρίσαμε αλλά ποτέ δεν παύουμε να αναζητούμε μέσα στη μουσική. Κουβαλάει μέσα του εκείνη την ουσιαστική σχέση με τη μουσική που η πλήρης εμπορευματοποίηση φρόντισε να στερήσει από αυτούς που δεν έζησαν στα ‘60s ή ‘70s. Είναι η σχέση με τη μουσική που δεν βασίζεται μονάχα στην ακοή αλλά σε όλες τις αισθήσεις.

 

 

Το βινύλιο δεν προσφέρει απλώς τον πιο «σωστό» ήχο. Αν θέλει κανείς να καταλάβει πώς θέλει ένας καλλιτέχνης να ακούγεται η δουλειά του, δεν έχει παρά να την ακούσει σε βινύλιο. Ο Neil Young είχε πει κάποτε πως, «το να ακούς σε βινύλιο είναι σαν να είσαι στο ντουζ με το νερό να τρέχει πάνω σου, αλλά το να ακούς ψηφιακά είναι σαν να σου ρίχνουν παγάκια!». Δεν είναι, όμως, μόνον αυτό. Πολύ μεγαλύτερη σημασία έχει η εμπειρία με τη συμμετοχή όλων των αισθήσεων που αναφέρω παραπάνω.

 

 

 

 

Αγοράζοντας ένα άλμπουμ σε μορφή βινυλίου (αντί π.χ. σε μορφή mp3) έρχεσαι πρώτα σε επαφή με το ολοκληρωμένο εξώφυλλο του δίσκου. Οι «παλιοί» θυμούνται τις ατέλειωτες ώρες που ξόδευαν χαζεύοντας το εξώφυλλο απ’ το “Sgt.Pepper’s Lonely Hearts Club Band” των Beatles ή το “The Book of Taliesyn” των Deep Purple . Οι καινούργιοι μπορούν να αφήσουν τη μυρωδιά από το παλιό κιτρινισμένο χαρτί που τυλίγει το δίσκο (αν πρόκειται φυσικά για «μεταχειρισμένο») να τους πάει για λίγο πίσω, στα πάρτυ των ‘70s.

 

 

 

 

 

Έπειτα, έρχεται ο χαρακτηριστικός ήχος της βελόνας στο pick-up. Πρόσεξε τη μουσική που ακούγεται όχι απ’ τα ηχεία αλλά από την ίδια τη βελόνα. Πρόσεξε το δίσκο που γυρίζει… Μπορεί να θυμάσαι κι εσύ τότε που στεκόσουν στις μύτες των ποδιών για να βλέπεις το δίσκο να γυρίζει στη γιορτή του μπαμπά σου. Γιατί, βέβαια, δεν μπορείς να δεις το cd να γυρίζει. Δε μπορείς να δεις το mp3 να γυρίζει. Με λίγα λόγια δεν μπορείς να αντιληφθείς τη μουσική με όλες σου τις αισθήσεις. Με το βινύλιο μπορείς και μέσα από αυτή την εμπειρία καταλαβαίνεις γιατί «η Μουσική προσφέρει την καρδιά των πραγμάτων.»

 

 

 

 

Έτσι, φορτωμένο με την αρετή της ουσιαστικής επαφής και τυλιγμένο με το μεθυστικό άρωμα των… «παιδιών των λουλουδιών» του, μυθοποιημένου πια, παρελθόντος, το βινύλιο βρήκε πάλι μια περίοπτη θέση στα δισκοπωλεία. Οι λόγοι μπορεί να είναι καθαρά οικονομικοί, ωστόσο αυτό δε μας εμποδίζει να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με τη μουσική.

 

 

 

 

 

 

 

“Vinyl comes from the Latin word for wine, vinum. Like most organic compounds it breathes life as it releases the music it was entrusted with.”

(the Vinyl Factory)

 

 

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/mystery/public_html/scripts/functions.php on line 373

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/mystery/public_html/scripts/functions.php on line 374