Ρασούλης, Αγγελάκας και Βραχνός Προφήτης

Μπορεί και να είμαι ο μοναδικός, που η πιο έντονη ανάμνηση που έχω από τον Μανώλη Ρασούλη είναι ταυτισμένη με τον Γιάννη Αγγελάκα. Τους θυμάμαι κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 90 και για πολλά Σάββατα να κόβουν βόλτες παρέα στους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ Continent, εκεί που είναι σήμερα το ΙΚΕΑ, στην περιοχή Αεροδρομίου στη Θεσσαλονίκη. Ήταν το πρώτο υπέρ μάρκετ αυτού του είδους και εμείς πηγαίναμε συχνά γιατί μεταξύ των άλλων είχε τα πιο φθηνά nice price cd στην πόλη (όλα τα CD μου των Smiths είναι αγορασμένα από εκεί, δύο χιλιάρικα τα είχε, όταν στο Βlow up της Αριστοτέλους τα βαράγανε μέχρι και τέσσερα...). Αργότερα διάβασα ότι για ένα διάστημα ήταν κολλητοί και ουσιαστικά συζούσαν, σε ένα μικρό σπίτι κοντά στη Ροτόντα, όπως αναφέρει ο Ρασούλης στο βιβλίο του από το οποίο και αντλώ το θέμα μου.

 

 

Με αφορμή (δυστυχώς) τον θάνατο του ΣΤΙΧΟΥΡΓΟΥ Μανώλη Ρασούλη (ο ίδιος γκρίνιαζε όταν τον ανέφεραν ως συνθέτη... «δεν έχω γράψει πάνω από τρεις νότες» έλεγε), θυμήθηκα και ξαναδιάβασα το κεφάλαιο ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΑΚΑΣ από το βιβλίο ΕΔΩ ΕΙΝΑΙ ΤΟΥ ΡΑΣΟΥΛΗ, που κυκλοφόρησε στην (μάλλον ατυχή και αποτυχημένη, θα τα πούμε άλλη φορά αυτά) σειρά μουσικών βιβλίων των εκδόσεων ΙΑΝΟΣ με τίτλο «Ιανός Ο Μελωδός». Γενικότερα το εν λόγω βιβλίο «διαβάζεται» (εν αντιθέσει με τα υπόλοιπα της σειράς, που έπεσαν στα χέρια μου) και ο Ρασούλης, παρ’ ότι σαφώς επιλέγει την δική του οπτική γωνία των πραγμάτων και δεν ξεκουνιέται από αυτή (αυτό κάνουμε όλοι μας άλλωστε), καταφέρνει και παραθέτει πρόσωπα και καταστάσεις χωρίς να ξεφεύγει από το ζητούμενο της ιστορικοφανούς αφήγησης, που είναι να αφήσει και δύο- τρία πράγματα ως νέα γνώση-πληροφορία στον αναγνώστη.

 

 

Με τον Αγγελάκα, το στόρυ εμπλέκεται αρκετά. Θα πρέπει να πούμε ως πρόλογο ότι μεταξύ άλλων ο Μανώλης Ρασούλης τα τελευταία χρόνια είχε εμμονή με έναν κύκλο 35 τραγουδιών που είχε γράψει για την κόρη του, Ναταλία. Πίστευε πολύ ο ίδιος στην Ναταλία ως τραγουδίστρια. Όχι άδικα ως ένα βαθμό. Οι πιο υποψιασμένοι την θυμούνται ακόμη και ως τραγουδίστρια των death metal Septic Flesh, για ένα χρονικό διάστημα, κατά το οποίο σχεδόν είδε στο μέλλον, που θέλει πλέον τα γυναικεία φωνητικά να παίζουν σημαντικό (και εμπορικά) ρόλο στον ακραίο metal ήχο. Με κάποια μέλη τους την βρίσκουμε και στους Chaostar, ένα σχήμα που από  τα τέλη των 90s φλερτάρει με σύγχρονες μεθόδους την κλασσική μουσική και την όπερα. Σήμερα νομίζω ότι έχουν στραφεί προς το metal και πάλι και υπογράψανε μάλιστα με τη σημαντική  εταιρεία Season Of Mist.

Γράφει για την Ναταλί ο πατέρας της στο βιβλίο του: «Το φαινόμενο. Παιδί του Υποφαινόμενου. Ήρθε, οριοθέτησε και ολοκλήρωσε το ελληνικό τραγούδι και μετά εισήλθε στον κόσμο της...». Και την τοποθετεί πλάι σε Φλέρυ Νταντωνάκη και Νένα Βενετσάνου. Για κάποιους λόγους όμως (που με υπαινιγμούς εξηγούνται στο βιβλίο, οπότε δεν τους αναφέρω καν) η Ναταλί δεν δέχτηκε τελικά να τραγουδήσει αυτό τον κύκλο τραγουδιών, που είχε ετοιμάσει ο Ρασούλης και που σύμφωνα με τον ίδιο θα ολοκλήρωναν την μέχρι τώρα πορεία, τον «κύκλο» όπως τον ονομάζει του ελληνικού τραγουδιού και στη συνέχεια θα περνούσε υποτίθεται αυτό (το τραγούδι) σε μία εντελώς νέα φάση.

 

 

Ο Ρασούλης (μέσω και της εμπλοκής του με Ινδικές θρησκείες και δοξασίες) είναι φανερό ότι είχε αναπτύξει έντονα εσχατολογική σκέψη, θεωρούσε ότι διέκρινε τα περάσματα από εποχή σε εποχή και ήταν σε κάποιο βαθμό ικανός να τα επηρεάσει. Τουλάχιστον εγώ αυτό καταλαβαίνω διαβάζοντας το βιβλίο του, ίσως να κάνω και λάθος. Συνέχεια αναφέρεται σε ανώτερες αποστολές που έχει σε σημεία μηδέν, σε αφετηρίες και τέρματα κλπ

Υποστηρίζει λοιπόν στο βιβλίο του ότι τον εν λόγω κύκλο τραγουδιών τον είχε περιγράψει με λεπτομέρειες στον Γιάννη Αγγελάκα, κάποια μέρα στο σπίτι του τελευταίου στην Επανωμή. Του είχε περιγράψει τη φόρμουλα των τριάντα πέντε τραγουδιών και –κατά Ρασούλη πάντα- «άκουγε το ματάκι του και έπαιζε». Στη συνέχεια ο Ρασούλης θεωρεί ότι ο Αγγελάκας μετέφερε αυτή τη φόρμουλα στον Θανάση Παπακωνσταντίνου και προφανώς πάνω σε αυτή τη φόρμουλα –τις δικές του ιδέες δηλαδή- φτιάξανε τον Βραχνό Προφήτη... Για τον οποίο βέβαια αναγνωρίζει ότι είναι ένας καλός δίσκος. «Άλλο όμως η πυραμίδα, άλλο τα πυραμιδάκια που έφτιαχνε ο Τσέχος για να ακονίζει τα ξυραφάκια», συνεχίζει γεμάτος από συμβολισμούς ο Ρασούλης, που πάντως προσωπικά αυτή τη φορά δεν τους κατανοώ...

Σαν σενάριο φαντάζει ωραίο και αν το τραβήξεις έχει στοιχεία για να το πιστέψεις, έτσι δεν είναι; Ο Βραχνός Προφήτης έχει μέσα ροκάδες, ηλεκτρικές κιθάρες, παράδοση και λαϊκό στοιχείο. Ενώνει σκόρπια κομμάτια που έχουν περάσει ως επιμέρους στοιχεία του ελληνικού τραγουδιού (μια εξελιγμένη έκδοση του καλού Σαββόπουλου, για να λέμε και την αλήθεια). Προφανώς και ο Ρασούλης κάτι τέτοιο φανταζόντανε για την Ναταλί, η οποία πράγματι έχει την ικανότητα να βρίσκεται σε πλείονα του ενός μουσικά είδη ταυτόχρονα και να τα «σηκώνει» όλα.  Και παρακάτω τα στοιχεία της ίντριγκας: φίλος που άκουγε προσεχτικά, άλλα δεν πείστηκε. Στη συνέχεια διάλυσε το συγκρότημα του, πλάσαρε επιτυχημένα, αλλά με μέτρο, τον εαυτό του και κατέληξε να υπογράψει συμβόλαιο με τον προαιώνια εχθρό του Ρασούλη, τον Μάτσα (στο βιβλίο λέγονται αυτά, δεν τα λέω εγώ.. .). Άλλωστε όλη η μετέπειτα πορεία του Αγγελάκα, τον Βραχνό Προφήτη δεν έχει ως αφετηρία και άξονα ; Την μετά-ροκ συνάντηση με την παράδοση δεν αναπαράγει; Τι σου είναι οι θεωρείς συνομωσίας τελικά!

Βέβαια αν τα βάλεις κάτω τα πράγματα και αν διαβάσεις ολόκληρο και αυτό, αλλά και τα υπόλοιπα, βιβλία του Μανώλη Ρασούλη, θα διαπιστώσεις ότι παράειναι πολλές οι θεωρίες συνομωσίας και σαν να περισσεύουν και οι φίλοι, που δεν πίστεψαν, δεν ακολούθησαν και «άκουγαν και έπαιζε το μάτι τους».

Αυτά όμως τα γράφω χωρίς κακίες ή υπαινιγμούς για το δημιουργό Ρασούλη. Παρότι σε  επίπεδο προσωπικής αξιολόγησης της μουσικής,  πιστεύω ότι τελικά ο Μανώλης Ρασούλης έκανε –μάλλον ακούσια και άθελα του- κακό στο ελληνικό τραγούδι, αναγνωρίζω ότι η σκέψη του ήταν πάντοτε στον ίδιο δρόμο, δεν είχε πισωγυρίσματα και παρεκκλίσεις. Και αυτό σίγουρα δεν τον βοήθησε. Ο ίδιος εξηγεί για ποιο λόγο επέλεξε να επαναφέρει με τόσο ισχυρό τρόπο το τσιφτετέλι, (δι)αισθανόμενος ότι ο ελληνικός λαός έπρεπε να «χαλαρώσει» και κατόπιν να «ξεφαντώσει» μετά από το ατέλειωτο πολιτικό τραγούδι της μεταπολίτευσης, το οποίο και ο ίδιος είχε υπηρετήσει και πιστέψει. Ο Ρασούλης πίστευε πολύ έντονα στην έννοια του «τραγουδιού». Ευνόητο, στιχουργός ήτανε. Φρόντιζε πάντα να διακρίνει τον στιχουργό από τον ποιητή, χωρίς να υποτιμά κανέναν από τους δύο. Ενίοτε –από όσα διαβάζω...- έχω την αίσθηση ότι υποτιμά τους συνθέτες και δη αυτούς με τους οποίους συνεργάστηκε.

Δεν είναι τυχαίο ότι στον Αγγελάκα καταλογίζει (εκτός των παραπάνω) και τον αρνητισμό που εκπέμπει η μουσική του. Τα αδιέξοδα στα οποία οδηγεί τους νέους, κατά Ρασούλη πάντα. Στο τίτλο του κεφαλαίου τον χαρακτηρίζει «εωσφοράκα» (ΟΚ, αυτό μπορεί να είναι και inside joke) και παρακάτω γράφει «Γιάννη, βάζεις φόκο στη νεολαία. Δε χωράς πουθενά, Δε χωράς πουθενά... και τους παίρνεις στο λαιμό σου»... «φτιάχνει κάτι καρακατάμαυρα τραγούδια, δικής του επινοήσεως». Ο Ρασούλης φανερά επιλέγει το τραγούδι με φωτεινό και αισιόδοξο μήνυμα, σε πείσμα των όποιων καιρών, ενώ από την άλλη φαίνεται να έχει συναίσθηση των «δανείων» που πρέπει να έχουν τα τραγούδια, προφανώς για να ανακαλούν ευκολότερα συλλογικές μνήμες. Η φράση «δικής του επινοήσεως» δείχνει ότι μάλλον τον ενοχλεί κάτι έξω από αυτόν, χωρίς τα δικά του σημεία αναφοράς. Το «κόβε-ράβε-ξήλωνε» είναι διακριτό χαρακτηριστικό των τραγουδιών που έδωσε ο Ρασούλης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ανάμεσα τους δεν υπάρχουν και πραγματικά όμορφα, ενίοτε σε βαθμό ικανό και αυθεντικά, τραγούδια.

 

 

Ο φίλος του, Άκης Πάνου, είχε δηλώσει κάποτε «όταν πραγματικά θέλω να ακούσω μουσική, δεν βάζω τραγούδια. Τα τραγούδια δεν είναι η πραγματική τέχνη της μουσικής. Είναι η υπεραπλουστευμένη μορφή της». Ο Ρασούλης θεωρούσε το τραγούδι σχεδόν κάτι σαν τη δύναμη που κινεί τον κόσμο, the blood that moves the body, που λένε και οι A-ha. Οι ιστορίες, οι διαφωνίες και οι καυγάδες του πολλοί και ξακουστοί. Ο Νταλάρας είχε πάει να τον πνίξει στην εμφάνιση του Σαββόπουλου στο Ολυμπιακό Στάδιο στις αρχές των 80s, αλλά ο Ρασούλης δεν κατάφερε τελικά να το αποδείξει στο δικαστήριο. Τέλος, θεωρώ ότι πρέπει να του αναγνωρίσουμε πως πρώτος από όλους ήταν αυτός που προ-είδε και προειδοποίησε για την «δικτατορία των τραγουδιστών», που έμελε τελικά να καταστρέψει το ελληνικό τραγούδι και να το οδηγήσει να πουλιέται στην ξεφτίλα κάθε επόμενη Κυριακή με εφημερίδες που πετάγονται λίγα λεπτά αφότου αγοραστούν. Ξεφτίλα που ο Ρασούλης την υπέστη ερήμην του και μετά το θάνατο του (και στην ίδια ζελατίνα με τον Νταλάρα, υπάρχει κρετινισμός εκεί έξω τελικά!).

Όσο για την ιστορία με τον Γιάννη Αγγελάκα και τις τυχόν απορίες γύρω από αυτή... μάλλον θα πρέπει να αναθέσω στον Θεοδόση Μίχο να το ρωτήσει και αυτό μεταξύ άλλων στον Αγγελάκα, όταν επιτέλους καταφέρει και του πάρει εκείνη την πολυπόθητη συνέντευξη…

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/mystery/public_html/scripts/functions.php on line 373

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/mystery/public_html/scripts/functions.php on line 374