Delusion

 

«Η δουλειά μου πάντα είχε να κάνει με την επικοινωνία»

 

Βυθίζομαι σε μία από τις καρέκλες του Θεάτρου Badminton όταν τα φώτα σβήνουν. Επάνω στη σκηνή ανεβαίνει μία μικροσκοπική μου φαίνεται γυναίκα και παίρνει θέση πίσω από ένα ταπεινό πληκτροφόρο όργανο. Και βυθίζομαι… στις λέξεις της, κάθε μία με τη δική της βαρύτητα, κάθε μία στη θέση της, κάθε μία απαραίτητη, κάθε μία ανεξάρτητη από τη διπλανή της, κάθε μία σε απόλυτη σύμπνοια με τις υπόλοιπες για να σχηματιστούν προτάσεις που θα σχηματίσουν ιστορίες που θα διηγηθούν πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας και πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή της ίδιας της δημιουργού, της φιγούρας που μόλις ανέβηκε επάνω στη σκηνή και που έμεινε εκεί για πόση ώρα ούτε που κατάλαβα γιατί με συνεπήραν τόσο οι προτάσεις και οι διηγήσεις της για τις εμπειρίες της και κάποιες από τις εμπειρίες τις δικές μου με κάποιο παράδοξο τρόπο, που ούτε που μπόρεσα να μετρήσω το χρόνο που έμεινα εκεί βυθισμένος στην καρέκλα μου και συνεπαρμένος από τις καλοζυγισμένες της λέξεις…

…οι λέξεις έβγαιναν από το στόμα της με αξιοσημείωτη ακρίβεια, δεν περίσσευε καμία, όλες είχαν τη σημασία τους κι έπρεπε να βρίσκονται εκεί που βρέθηκαν όταν τις τοποθέτησε η γυναίκα που τις είπε στα πλαίσια των ιστοριών που μας είπε εκείνο το βράδυ, κινούμενη με χάρη ανάμεσα σ’ ένα λιτό και απόλυτα λειτουργικό σκηνικό που έδινε τη δική του τροφοδότηση ερεθισμάτων στους ακροατές / θεατές, λες και χρειαζόταν κάτι τέτοιο, λες και οι ιστορίες δεν ήταν αρκετά δυνατές να λειτουργούν σαν σκανδάλη για διαρκείς συναισθηματικές εκρήξεις. Κι όμως, για κάμποση ώρα έβλεπα πίσω στο βάθος της σκηνής ένα τζάμι επάνω στο οποίο κυλούσε το νερό της βροχής και σκέφτηκα πόσο καιρό έχω να το κάνω αυτό, να αφήσω παράμερα τα πράγματα που έχω να κάνω, την οθόνη του υπολογιστή ή το διάβασμα ενός περιοδικού ή ενός βιβλίου που ξέρεις ότι πρέπει να διαβάσεις για να μη χάσεις την αδιάκοπη ροή πληροφοριών που έχεις ανάγκη να προσλάβεις για να μην μείνεις πίσω από την εποχή σου, και να αφεθώ στη μαγεία των απλών πραγμάτων, των μικρών απολαύσεων που δύναται να σου χαρίσει μία τέτοια στιγμή που της γυρίζεις άθελά σου την πλάτη και την ψάχνεις μάταια εκεί που δεν υπάρχει τελικά…

…καθόμουν βυθισμένος στον κόσμο μιας αρτίστας από το Glen Ellyn του Illinois που από το 1966 την κέρδισε η Νέα Υόρκη κι από τότε δεν το έχει κουνήσει από εκεί, παντρεύτηκε και τον πρίγκιπα της πόλης και όλα αυτά τα χρόνια γυρίζει τον κόσμο και λέει τις ιστορίες της και παίζει τη μουσική της και κατόπιν γυρίζει ξανά πίσω εκεί, για να απορροφήσει νέα ερεθίσματα για την επόμενη δουλειά της, για ένα νέο κύκλο ιστοριών που θα αφήσει το ακροατήριό της αποσβολωμένο και βυθισμένο στα καθίσματά του και θα χώσει το όνομά της ακόμη βαθύτερα στα βιβλία της Ιστορίας Τέχνης ως μία από τις επιδραστικότερες, καθοριστικότερες και ουσιαστικότερες καλλιτέχνιδες αυτού του αιώνα και του προηγούμενου, και ποιος ξέρει και του επόμενου ίσως (θα βρουν ελπίζω οι συγγραφείς των βιβλίων κι άλλα επίθετα να την περιγράψουν που μου διαφεύγουν τώρα). Έχει γράψει πολλούς τέτοιους κύκλους αυτή η 64χρονη σήμερα πολυτάλαντη γυναίκα, που όπου παρουσιάστηκαν χαιρετίστηκαν σαν πολιτιστικά μνημεία της εποχής τους (μας) κι έκαναν εκατομμύρια ανθρώπων να παραμιλάνε κατά την έξοδό τους από το θέατρο / γκαλερί / συναυλιακό χώρο όπου αυτοί ενσαρκώθηκαν και να βλέπουν τον κόσμο, γενικά όσο και σε προσωπικό επίπεδο, με άλλο μάτι.

 

 

«Ένας από τους στόχους μου σαν καλλιτέχνης είναι να έχω επαφή με το ακροατήριο, και πρέπει να είναι άμεση. Δεν ξαναγυρίζουν αργότερα να δουν τις λεπτομέρειες στο υπόβαθρο»

Το Delusion είναι η νέα παράσταση της Laurie Anderson και ήταν από τα πιο καθηλωτικά θεάματα / ακροάματα που είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω τελευταία αλλά και ποτέ. Περισσότερο κοντά σε θεατρικό έργο ήταν, συναυλία δεν το έλεγες με τίποτα, παρά το γεγονός ότι η μουσική ήταν πάντοτε παρούσα και σε ορισμένες στιγμές κουνούσε με έμφαση το απειλητικό της κεφάλι, δεν πρωταγωνίστησε ποτέ όμως. Έπαιζε και βιολί κάποτε – αν και δεν μου βγάζει κανείς απ’ το μυαλό ότι όλο το παίξιμο ήταν προηχογραφημένο αλλά δεν με ένοιαξε καθόλου, αλλού ήταν ούτως ή άλλως το ψωμί… - κινήθηκε σ’ ένα δύο μουσικά μοτίβα που κράτησαν σαν συνεκτικός ιστός τη διήγηση και δεν θα τα κρίνω καθόλου εδώ. Δεν είχε σχέση δηλαδή με την προηγούμενη εμφάνισή της στη χώρα μας που είχε γίνει πριν από δύο αν θυμάμαι καλά χρόνια και ήταν η παγκόσμια πρώτη του άλμπουμ της Homeland που δισκογραφήθηκε τελικά πέρυσι και που δεν θυμάμαι για ποιον ηλίθιο λόγο δεν παρακολούθησα στο Ηρώδειο που έλαβε χώρα. Σκεφτόμουν λοιπόν ότι είχα να τη δω από το Δεκέμβριο του 1990, όταν είχε παίξει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο Παλλάς πιο συγκεκριμένα, κι είχε συνεπάρει το νεανικό μου μυαλουδάκι. Κι όχι μόνο την είχα δει, της είχα πάρει και συνέντευξη, κάτι που είχα κοντέψει να ξεχάσω και χρειάστηκε να ανατρέξω στα γραπτά που ευτυχώς μένουν για να το επιβεβαιώσω! (Θυμόμουν ότι την είχα τραβήξει επίσης μία σειρά φωτογραφίες, μόνο που δεν έχω την παραμικρή ιδέα που μπορεί να βρίσκονται αυτές τώρα…)

Θα παραθέσω ένα μικρό απόσπασμα από τη συνέντευξη αυτή γιατί έχει όντως ενδιαφέρον:

«Η εξουσία είναι ένα περίεργο πράγμα. Όλοι τη θέλουν μα λίγοι ξέρουν τι να κάνουν μ’ αυτή. Και το χάσιμο της εξουσίας έχει ενδιαφέρον. Κοίτα τις Ηνωμένες Πολιτείες που χάνουν τη δύναμή τους. Το 2000 έρχεται και δεν είναι αυτό που περίμεναν οι άνθρωποι, υπάρχουν τόσα προβλήματα. Έτσι κάνουν τα πάντα για να αλλάξουν τα πράγματα. Είναι ενδιαφέρον όταν η εξουσία αλλάζει χέρια».

-Πιστεύεις ότι θα αλλάξει κάτι με την αλλαγή προέδρου στις ΗΠΑ;

«Είναι μία πολύ συντηρητική εποχή και πολλοί ρωτάνε γι’ αυτό, πολλοί είναι αντίθετοι σε κάθε είδους σύγκρουση στον Κόλπο και δεν θέλουν να αναμειχθούν μέσα από το Εγώ κάποιου, όποιος κι είναι αυτός, ο Μπους ή άλλος».

-Και δεν εννοείς μόνο τους στρατιώτες.

«Ούτε αυτοί το θέλουν. Όταν όμως είσαι μεταξύ 18 και 24 χρονών, είναι δύσκολο να πάρεις δίπλωμα οδήγησης γιατί οι ασφαλιστικές εταιρίες δε θέλουν να σε ασφαλίσουν, το θεωρούν μεγάλο ρίσκο, είναι όμως τα ίδια άτομα που τους λένε: «Εσύ θα οδηγήσεις αυτό το τανκ των τριών εκατομμυρίων δολαρίων στον Κόλπο, ορίστε τα κλειδιά. Αντίο!».Υπάρχουν τέτοια τρελά πράγματα».

Ακόμη και μέσα στην παράσταση του Delusion, έκανε αναφορά στην εγχώρια πολιτική κατάσταση. Είπε ότι η Αμερική κυβερνάται από ένα μάτσο απατεώνες, κι επειδή πήγε μέχρι την πλατεία Συντάγματος, είναι σίγουρη ότι ξέρουμε περί τίνος πράγματος μιλάει… Η Laurie Anderson μας μιλάει για το προσωπικό της σύμπαν και τα λόγια της αυτά κάνουν έναν κύκλο τέτοιο που κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες έρχονται και μιλούν για σένα εκεί που δεν το περιμένεις – ή μήπως αυτό είναι που περιμένεις τελικά;

 

«Επιδίωξή μου είναι να μην κάνω το ίδιο πράγμα δύο φορές»

Βυθισμένος όπως είμαι στο κάθισμά μου κάνω τον γύρο του κόσμου και ταξιδεύω στο διάστημα και γυρίζω πάλι πίσω γρήγορα γιατί ο πλανήτης έχει πολλά δικά του προβλήματα για να κάνουμε εντυπωσιακές βόλτες ανάμεσα στ’ αστέρια και τους γαλαξίες. Κρέμομαι από κάθε νέα λέξη της Anderson, οι διηγήσεις της είναι συναρπαστικές και τίποτε περιττό δεν μπαίνει εμπόδιο στο δρόμο για την καρδιά της. Γιατί όσα κι αν ειπωθούν, όσες ιστορίες κι αν ανασύρει από το κουτί της μνήμης της, εκεί που τελικά θα καταλήξει, εκεί που τελικά κατέληξε, ήταν σ’ εκείνη την ίδια και τους δικούς της δαίμονες που είχε υποχρέωση πια να εξορκίσει. Όταν όλα ειπώθηκαν, η ιστορία για τη μητέρα της ήταν εκείνη που έπεφτε επάνω σου σαν πιάνο από τον δέκατο όροφο και σε ισοπέδωνε… Μια κοπέλα δίπλα μου πλάνταξε στο κλάμα, αλλά είμαι σίγουρος ότι όλοι μέσα στην αίθουσα, εκείνη την αίθουσα όπου μας είχε κρατήσει αιχμάλωτους κι εγώ δεν ξέρω πόση ώρα η Laurie Anderson γιατί δεν μπορούσα να κουνηθώ από τη θέση μου και να ελέγξω, όλοι σκέφτηκαν τα πράγματα που θα μπορούσαν να είχαν πει στη μητέρα τους ή σε κάποιον άλλο άνθρωπο που αγαπούσαν ή μισούσαν να αγαπούν, όπως το έθεσε πολύ ωραία και στρογγυλά η φιγούρα στην ημίφωτη σκηνή που περπατούσε στις μύτες των παπουτσιών της για να μην μας ξυπνήσει από το όνειρο που βλέπαμε με ανοιχτά τα μάτια, μα ποτέ δεν είπαν. Ποιος άλλος μπορεί να συγκινεί ακόμη έτσι, σε τέτοιο τρομακτικό βαθμό; Ελάχιστοι μάλλον…

Γυρίζω στο σπίτι και παίρνω στα χέρια μου το βιβλίο / λεύκωμα της Roselee Goldberg όπου παρατίθενται όλα της τα επιτεύγματα από το ξεκίνημα της καριέρας της έως το τέλος του 20^ου αιώνα. Στέκομαι με δέος μπροστά στο μνημειώδες United States, την παράσταση που με το πάντρεμα κλασικής μουσικής και προχωρημένης τεχνολογίας κατέθεσε ένα εξαιρετικά εύστοχο πολιτικό σχόλιο για την κατάσταση της αμερικανικής ηπείρου (αν και από κανένα της έργο δεν απουσιάζει ο πολιτικός σχολιασμός) ή χαζεύω για μία ακόμη φορά τις εφευρέσεις της, το Μαξιλάρι που Μιλάει, το Τραπέζι επάνω στο οποίο χρησιμοποιείς τα χέρια σου για ακουστικά, τα βιολιά από νέον, με προσαρμοσμένες μαγνητοταινίες ή πικάπ επάνω τους και τα λοιπά. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την εμπειρία που είχα ελάχιστες ώρες νωρίτερα, με έκαναν να συνειδητοποιήσω ότι τη Laurie Anderson την αγαπώ, πάντοτε την αγαπούσα, απλά είχαμε απομακρυνθεί και το είχα εξορίσει αυτό το συναίσθημα σε μακρινές σκοτεινές γωνίες του μυαλού μου. Δεν θα αφήσω να συμβεί ξανά αυτό Laurie, στο υπόσχομαι, θα μείνουμε από εδώ και στο εξής για πάντα κοντά! Κι αυτό δεν είναι προσωρινή παραίσθηση…

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/mystery/public_html/scripts/functions.php on line 373

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/mystery/public_html/scripts/functions.php on line 374